Stopy procentowe – jaki mają wpływ na kredyt?

Stopa procentowa – co to jest?

Stopa procentowa to koszt kapitału, który trzeba ponieść w zamian za pożyczenie pieniędzy. Dotyczy to nie tylko rozliczeń pomiędzy klientem a bankiem, ale także transakcji pomiędzy instytucjami finansowymi. Innymi słowy, stopy procentowe to cena pieniędzy, jaką należy zapłacić za korzystanie z nich przez ustalony czas.

Stopy procentowe w Polsce są ustalane przez Radę Polityki Pieniężnej (RPP), czyli organ decyzyjny Narodowego Banku Polskiego. Za ich pomocą może on kształtować politykę monetarną, a więc wpływać m.in. na poziom inflacji czy aktywność podmiotów gospodarczych.

Obniżenie stóp podstawowych prowadzi do spadku stawki WIBOR (od niej zależy m.in. oprocentowanie kredytów i pożyczek), co oznacza jednocześnie spadek kosztów zadłużenia. Natomiast jeśli stopa referencyjna zostanie podniesiona, koszty kredytów wzrosną.

Jak widać, Rada Polityki Pieniężnej ma duży wpływ na to, ile klient banku lub innej instytucji zapłaci za kredyt. Właśnie dlatego obniżki stóp procentowych, a zwłaszcza ich podwyżki, są ważnym tematem. Zmiany stóp procentowych dotyczą bardzo dużej grupy ludzi, w tym także osób, które korzystają z kredytów samochodowych.

Jakie są aktualne stopy procentowe w Polsce?

Warto wiedzieć, że stopy procentowe NBP występują w kilku wariantach. Poznaj ich rodzaje oraz wartości, które obecnie obowiązują (aktualne na 4 września 2023 r.):

• stopa referencyjna – 6,75,
• stopa lombardowa – 7,25,
• stopa depozytowa – 6,25,
• stopa redyskontowa weksli – 6,80,
• stopa dyskontowa weksli – 6,85.

Na uwagę kredytobiorców szczególnie zasługuje stopa referencyjna, która wyraża rentowność bonów skarbowych emitowanych przez Narodowy Bank Polski. To właśnie ta wartość decyduje o stawce WIBOR i kosztach kredytów.

Co wpływa na decyzję o zmianie wysokości stóp procentowych?

Na wysokość stopy referencyjnej w dużej mierze wpływa sytuacja na rynku, bardzo duże znaczenie ma poziom inflacji. Gdy ona rośnie, można być niemal pewnym, że nadchodzi podwyżka stóp procentowych.

Wyższe stopy procentowe mają w tym przypadku na celu zatrzymanie strumienia pieniądza, tak aby nie przepływał szybciej, niż rośnie popyt na towary i usługi. Rada Polityki Pieniężnej, która decyduje o wysokości stóp procentowych, opiera się na specjalistycznych analizach. Na ich podstawie tworzy się projekcję inflacji, którą stopami procentowymi można skorygować. Przykładowo, gdy ceny konsumpcyjne stoją w miejscu i inflacja jest niska, bank centralny może chcieć ożywić gospodarkę. Wówczas decyduje się na obniżenie stóp procentowych.

W uproszczeniu można więc stwierdzić, że wzrost stóp procentowych i ich spadek zależą od przewidywanej inflacji. Wysokie stopy procentowe mają na celu ją obniżyć, a niskie – ożywić gospodarkę.

Jak bardzo zmiana stopy procentowej wpływa na koszt kredytu samochodowego?

Podstawowe stopy procentowe wpływają na wysokość oprocentowania kredytów. Dotyczy to ich wszystkich rodzajów: hipotecznych, gotówkowych, samochodowych czy debetu na karcie. To sprawia, że kolejne podwyżki stóp procentowych przyczyniają się do wzrostu kosztów zobowiązania wobec banku.

Jak zatem prezentuje się kalkulacja kredytu samochodowego, na przykład Kredytu niższych rat Toyota Easy w Toyota Banku (RRSO 11,88%, aktualne na 4 września 2023 r.)? Oprocentowanie jest w tym przypadku zmienne, czyli również jest uzależnione od operacji na stopach procentowych dokonywanych przez RPP. W jakim stopniu koszt kredytu zależy od wahań na rynku?

Jest to zależne od tego, na jakim rodzaju wskaźnika WIBOR jest oparty kredyt. Jeśli jest to WIBOR 3M, oznacza to, że rata kredytu może ulegać zmianie co 3 miesiące.

Warto jednak wiedzieć, że w przypadku kredytów samochodowych wahania w wysokości rat są znacznie mniejsze niż dla kredytów hipotecznych. Im niższe zobowiązanie, tym wahania raty kredytów są niższe.

Warto też wiedzieć, że można zabezpieczyć się przed tym, jak stopy procentowe NBP wpływają na koszt finansowania. Można to zrobić, biorąc kredyt ze stałym oprocentowaniem. Zawsze jednak trzeba się upewnić, czy taka oferta rzeczywiście jest korzystniejsza.

Czy da się przewidzieć zmiany stóp procentowych w Polsce?

Co do zasady nie da się przewidzieć obniżek stóp procentowych ani ich podwyżek. Warto podkreślić, że na decyzje Rady Polityki Pieniężnej wpływa wiele czynników. Ponadto każda stopa procentowa opiera się na skomplikowanych analizach sytuacji rynkowej. Dla zwykłego konsumenta przewidzenie zmian w wysokości oprocentowania jest zatem niemożliwe.

Można oczywiście przyglądać się prognozom tworzonym przez profesjonalnych ekonomistów. Cały czas trzeba mieć jednak na uwadze, że są to jedynie szacunkowe dane.

Najlepszą metodą na zabezpieczenie się przed nagłym wzrostem kosztu kredytu, jest zaplanowanie jego wysokości i harmonogramu spłat w taki sposób, aby wyższa rata nie stanowiła zagrożenia dla domowego budżetu.