Czym jest płatność podzielona?

Split payment czyli płatność podzielona. Wszystko, co musisz wiedzieć

8 stycznia 2025

Od 1 kwietnia 2018 r. niektóre transakcje muszą być rozliczane w ramach systemu split payment. Wprowadzenie tzw. mechanizmu podzielonej płatności miało na celu m.in. zmniejszenie nadużyć podatników. Na czym dokładnie polega split payment? Kiedy trzeba stosować płatności podzielone, a kiedy są one dobrowolne, i dlaczego warto z nich korzystać? Sprawdź!

Mechanizm podzielonej płatności, inaczej split payment – co to?

Split payment (tzw. płatność podzielona) to mechanizm, który nie jest nowością. Taki system obowiązuje w wielu krajach, m.in. we Włoszech, w Turcji oraz w Czechach i ma na celu zadbanie o szczelność systemu podatkowego. Polskie Ministerstwo Finansów zdecydowało się na jego wprowadzenie, aby zapewnić większe dochody z tytułu podatku VAT oraz wyeliminować wyłudzenia podatkowe z udziałem tzw. znikających podatników.

Istotą split payment jest rozdzielenie jednego przelewu na dwie płatności:

  • kwotę netto – suma, która wpływa na dotychczasowy rachunek bankowy i jest dostępna dla dostawcy bez żadnych ograniczeń,
  • podatek VAT – środki, które trafiają na specjalny rachunek VAT i nie mogą być dowolnie wykorzystane. Pieniądze te, mimo że należą do dostawcy, muszą służyć ściśle określonym celom. Jako przedsiębiorca możesz przeznaczyć je na przykład na opłacenie zobowiązań wobec urzędu skarbowego, czy na uregulowanie należności za składki ZUS lub KRUS.
     

Cały proces płatności w ramach split payment odbywa się tzw. komunikatem przelewu, który jest specjalnym rodzajem transakcji. Odbywa się w pełni automatycznie przez system bankowy. Dzięki temu pozostaje całkowicie neutralny dla nabywcy oraz dostawcy. Nie powoduje żadnych utrudnień i komplikacji, upraszczając rozliczanie płatności między przedsiębiorcami.

Split payment – kiedy można z niego korzystać?

Split payment jest zarezerwowany wyłącznie dla niektórych przedsiębiorców. Otóż mogą z niego korzystać jedynie ci podatnicy VAT, którzy regulują należność za towary lub usługi przelewem w złotówkach. Oznacza to, że wybrane transakcje i metody ich rozliczania wykluczają możliwość zastosowania mechanizmu podzielonej płatności. Split payment nie znajduje więc zastosowania u konsumentów, którzy nie prowadzą własnej firmy oraz przedsiębiorców współpracujących z podmiotami wystawiającymi faktury bez kwoty podatku VAT. Ponadto płatności podzielonych nie można wykorzystać przy płatnościach gotówką bądź kartą.

Kiedy split payment nie jest obowiązkowy?

Korzystanie z mechanizmu płatności podzielonej ma dwojaki charakter – dla niektórych jest dobrowolny, a dla innych obligatoryjny. Osoby prowadzące działalność gospodarczą, które chcą zapłacić innemu przedsiębiorcy za towar, mogą (lecz nie muszą) zastosować płatności podzielone. Jeśli chcą to zrobić, rozliczają transakcję poprzez komunikat przelewu. Wówczas kwota należna dostawcy zostaje automatycznie rozdzielona na dwa rachunki – rozliczeniowy i VAT. Ale mają również możliwość uregulowania należności za fakturę tradycyjnie, wykonując zwykły przelew na kwotę brutto.

Split payment — od jakiej kwoty płatność podzielona jest obowiązkowa?

Ustawodawca wprowadził obowiązek stosowania mechanizmu rozdzielonej płatności w niektórych przypadkach. Split payment jest konieczny u podatników, którzy uczestniczą w transakcjach dotyczących tzw. towarów/usług wrażliwych, a kwota brutto całej faktury wynosi powyżej 15 tys. zł. Mianem „wrażliwej” określa się m.in. sprzedaż produktów wykonanych ze stali, złota czy miedzi, telewizorów, telefonów, komputerów, dysków twardych, a także wybranych materiałów budowlanych. Co ważne, zasada ta dotyczy nawet tych transakcji, w których tylko jedna z pozycji zalicza się do kategorii wrażliwych.

Co grozi za niewywiązanie się z obowiązku rozliczania transakcji metodą split payment? Za nieoznaczenie faktury zwrotem „mechanizm podzielonej płatności” prawo przewiduje konsekwencje zarówno dla sprzedawcy, jak i dla kupującego, polegające na nałożeniu na nich dodatkowych zobowiązań podatkowych.

Dlaczego warto korzystać ze split payment?

Gdy transakcja nie podlega obowiązkowi zastosowania płatności podzielonej, tylko od nabywcy towarów lub usług zależy, czy i które faktury obejmie mechanizmem split payment. Warto jednak mieć świadomość, że takie rozwiązanie wiąże się z wieloma korzyściami. Ministerstwo Finansów zdecydowało się na wprowadzenie mechanizmu płatności podzielonej, dając jednocześnie możliwość osiągnięcia wielu profitów. Są to m.in.:

  • brak odpowiedzialności solidarnej nabywcy,
  • obniżenie wysokości podatku do zapłaty,
  • brak zastosowania sankcyjnej stawki odsetek,
  • zwolnienie środków zgromadzonych na rachunku VAT z niektórych egzekucji sądowych i administracyjnych,
  • zwrot VAT w terminie 25 dni od złożenia rozliczenia.

Split payment wydaje się korzystnym rozwiązaniem – zarówno z punktu widzenia państwa, jak i podatników. Pozwala bowiem na ograniczenie nadużyć związanych z wyłudzeniami, czy unikaniem płacenia podatków, a jednocześnie przynosi wiele korzyści samemu przedsiębiorcy.