Słownik pojęć bankowych

Saldo, wyciąg, NRB – poznaj podstawowe pojęcia bankowe, które warto znać

18 grudnia 2024

Jeśli korzystasz z produktów finansowych, to musisz znać podstawowe pojęcia bankowe. Rozszerz swoją wiedzę o dodatkowe definicje, z którymi możesz zetknąć się podczas zaciągania kredytów, wykorzystywania karty kredytowej, a nawet korzystania z konta osobistego. Poniżej znajdziesz najważniejsze pojęcia bankowe, które warto znać.

Saldo, wyciąg, NRB, limity transakcyjne to pojęcia, z którymi spotykasz się na co dzień, korzystając z produktów finansowych swojego banku. Ale czy na pewno znasz definicję tych określeń, które pojawiają się na przykład w umowach o konto osobiste, kredyty? Postanowiliśmy wybrać najważniejsze pojęcia bankowe i dokładnie je opisać. Dzięki temu twoje ewentualne wątpliwości związane z niektórymi z nich zostaną rozwiane.

Karta debetowa to karta wydawana do rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego. Służy m.in. do wykonywania płatności bezgotówkowych oraz wypłaty pieniędzy z bankomatów. Użytkując kartę debetową, możesz korzystać jedynie z własnych, zgromadzonych na koncie środków. Chyba że na twoim rachunku osobistym znajduje się przyznana przez bank linia kredytowa. W takim przypadku możesz korzystać ze środków w ramach określonego limitu.

Karta kredytowa jest rodzajem kredytu, udzielonego przez bank. Użytkując kartę kredytową, możesz korzystać ze środków finansowych w ramach przyznanego przez bank limitu. Karta służy przede wszystkim do wykonywania płatności w sklepach oraz punktach usługowych. Przy jej użyciu możesz także wypłacać pieniądze z bankomatów. Takie operacje wiążą się jednak z reguły z koniecznością uiszczenia prowizji.

Saldo to kwota środków na rachunku bankowym, niepomniejszona o blokady, czyli nierozliczone jeszcze transakcje. Saldo dostępnych środków określa kwotę, z której w danej chwili może skorzystać właściciel rachunku. To suma środków na koncie, powiększona o kwotę kredytu odnawialnego lub salda debetowego, pomniejszona o środki nierozliczone.

Wyciąg jest dokumentem bankowym, przedstawiającym wszystkie transakcje na rachunku, zrealizowane w konkretnym okresie. Na wyciągu znajdują się:

  • uznania i obciążenia rachunku,
  • księgowania odsetek i prowizji,
  • informacje o saldzie rachunku na początku i końcu okresu rozliczeniowego.

Potwierdzenie przelewu to dokument bankowy, możliwy do wygenerowania poprzez system bankowości internetowej. Stanowi potwierdzenie dokonania transferu środków pieniężnych.

Tabela opłat i prowizji to przedstawione w formie tabeli zestawienie wszystkich kosztów i opłat dotyczących konkretnego produktu finansowego, na przykład kredytu lub rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego.

Tabela oprocentowania to przedstawione w formie tabeli zestawienie oprocentowania konkretnego produktu finansowego, na przykład konta oszczędnościowego lub lokaty.

Limity transakcyjne to określone ilościowo i kwotowo pułapy maksymalnego wykorzystania środków pieniężnych. Mogą one przybierać formę:

  • limitów czasowych (np. dziennych lub miesięcznych) - określających maksymalną kwotę transakcji, możliwą do wykonania w danym dniu lub miesiącu;
  • limitów pojedynczej transakcji - określających maksymalną wysokość pojedynczej transakcji, np. przelewu internetowego.

Serwis assistance to pakiet usług, który w zależności od wybranej opcji, obejmuje pomoc w razie nieprzewidzianych sytuacji na drodze, organizację pomocy medycznej, usługi concierge’a czy ochronę na wypadek drobnych szkód i awarii sprzętu domowego oraz urządzeń codziennego użytku. W Toyota Banku serwisy assistance są dostępne dla klientów posiadających konto z kartą debetową.

Współwłaściciel konta to osoba pełnoletnia, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, mająca takie same prawa do rachunku bankowego, jak jego właściciel. Współwłaścicielem rachunku może być zarówno osoba spokrewniona, jak i niespokrewniona z właścicielem konta.

Pełnomocnik to osoba powołana przez właściciela konta do wykonywania w jego imieniu określonych czynności. Pełnomocnictwo do rachunku bankowego może być ogólne lub szczególne.

  • Pełnomocnictwo ogólne upoważnia do wykonywania wszystkich czynności w ramach umowy rachunku bankowego. Może to być dokonywanie wypłat z bankomatów, wykonywanie przelewów czy zamknięcie konta.
  • Pełnomocnictwo szczególne upoważnia do wykonywania jedynie określonych, ustalonych wcześniej czynności, na przykład zlecania przelewów pieniężnych.

NRB to numer rachunku bankowego, czyli standard, w jakim zapisywane są numery kont bankowych. W Polsce składa się on z 26 cyfr. 2 pierwsze to cyfry sumy kontrolnej, 8 kolejnych identyfikuje bank, a 16 ostatnich oznacza rachunek klienta.

IBAN to międzynarodowy standard numeracji rachunków bankowych stworzony do obsługi płatności w Unii Europejskiej. Niezbędny przy wykonywaniu przelewów SEPA.

Kod CVV to ostatni, trzycyfrowy numer umieszczony na pasku podpisu na odwrocie karty płatniczej.
Służy zachowaniu niezbędnego bezpieczeństwa podczas transakcji internetowych, realizowanych przy użyciu karty.

Odsetki to koszt, naliczony za korzystanie z pożyczonego kapitału. Wysokość odsetek zależy m.in. od aktualnego oprocentowania bazowego, wysokości pożyczonej kwoty oraz okresu kredytowania.
W przypadku lokat i kont oszczędnościowych wartość odsetek określa zysk z depozytu i jest ona podawana zazwyczaj w skali roku.

Kod PIN (Personal Identification Number) to unikalny numer, składający się z 4 cyfr. Generowany automatycznie przez bank zabezpiecza transakcje wykonywane przy użyciu karty płatniczej. Niezbędny przy wypłatach pieniędzy z bankomatów oraz przy realizacji płatności w punktach handlowych, posiadających terminale POS. Istnieje możliwość samodzielnej zmiany kodu poprzez system bankowości elektronicznej (internetowej).

Aplikacja „Mobilna Autoryzacja Toyota Bank” – mobilna aplikacja służąca do autoryzacji (potwierdzania) logowania i realizacji transakcji zlecanych w systemie bankowości elektronicznej (internetowej). Aplikacja zastępuje wydawanego do tej pory tokena RSA. Może być zainstalowana na dowolne urządzenie mobilne (smartfon, tablet) z systemem Android (od wersji 6) lub iOS (od wersji 9).

PIN do aplikacji do aplikacji to unikalny numer, zawierający od 5 do 8 znaków, który służy do uruchamiania i potwierdzania operacji w aplikacji „Mobilna Autoryzacja Toyota Bank”. PIN do aplikacji nadaje się w procesie aktywacji aplikacji, tzw. parowaniu urządzenia z aplikacją. Można go również zmienić w menu „Ustawienia” po zalogowaniu się do aplikacji.

Telekod to indywidualny kod, umożliwiający korzystanie z serwisu bankowości telefonicznej.

3D Secure to usługa umożliwiająca dodatkowe zabezpieczenie płatności kartami w sklepach internetowych. Polega ona na potwierdzeniu wybranych transakcji jednorazowym hasłem, otrzymanym na przykład w wiadomości SMS. W Toyota Banku, od 14.09.2019 r., potwierdzenie transakcji jest realizowane wyłącznie w aplikacji „Mobilna Autoryzacja Toyota Bank”.

Transakcja zbliżeniowa Pay Wave umożliwia dokonanie płatności bezgotówkowej poprzez zbliżenie karty wyposażonej w tą funkcjonalność do terminala POS . Płatności do 50 zł mogą być wykonywane bez konieczności wpisywania kodu PIN. W przypadku wyższych kwot lub przekroczeniu dozwolonego limitu transakcji bezstykowych użycie kodu PIN będzie wymagane.

Zastrzeżenie karty to czynność polegająca na poinformowaniu banku o utracie lub zagubieniu karty debetowej lub kredytowej. Skutkiem zastrzeżenia karty będzie jej blokada. Zastrzeżenie karty niezwłocznie po jej stracie zminimalizuje ryzyko utraty środków.

Zastrzeżenie dokumentów to czynność polegająca na poinformowaniu banku o utracie lub zagubieniu dokumentów tożsamości – dowodu osobistego, paszportu czy prawa jazdy. Czynności tej można dokonać w dowolnym banku. Zastrzeżenie dokumentów niezwłocznie po ich stracie zminimalizuje ryzyko długofalowych, niekorzystnych konsekwencji.

Blokada karty to czynność, uniemożliwiająca wykonywanie transakcji przy użyciu karty (debetowej lub kredytowej). Blokada może wystąpić na skutek:

  • zastrzeżenia karty,
  • podejrzenia nieuprawnionego użycia karty,
  • uzasadnionych przyczyny związanych z bezpieczeństwem,
  • przekroczenia limitu transakcji,
  • braku spłaty limitu kredytowego.

W przypadku zastrzeżenia karty, jej blokada jest nieodwracalna.

Blokada autoryzacyjna to sposób na potwierdzenie, że konto osoby dokonującej płatności jest aktywne i posiada ona środki dostępne na potrzeby transakcji. Efektem blokady autoryzacyjnej będzie zmniejszenie salda rachunku o jej kwotę. Jeśli przeprowadzasz operację przy pomocy karty kredytowej, zmniejszeniu ulegnie jej limit.

Kredyt odnawialny to stała, odnawialna linia kredytowa dostępna w rachunku rozliczeniowo-oszczędnościowym. Pieniądze z kredytu odnawialnego możesz przeznaczyć na dowolny cel. Każda wpłata na rachunek zmniejsza kwotę zadłużenia.

Teraz już wiesz, co oznaczają najważniejsze pojęcia bankowe. Pozwoli ci to lepiej zrozumieć specyfikę konkretnych produktów i rozjaśni ewentualne zawiłości umów podpisywanych z bankiem.