Ochrona danych osobowych

Jak chronić swoje dane osobowe?
5 praktycznych wskazówek

12 marca 2025

Jedną za najważniejszych zasad bezpiecznego korzystania z Internetu jest ochrona danych osobowych. Co to tak naprawdę oznacza? Musimy postępować tak, aby w niepowołane ręce nie wpadły informacje, takie jak: imię i nazwisko, PESEL, numer dowodu osobistego, data urodzin, adres zamieszkania, numer konta bankowego, czy hasło do niego.

Dane osobowe to informacje wrażliwe, które trzeba szczególnie chronić przed cyberprzestępcami. Znają oni wiele sposobów, które bez wahania zastosują, by ukraść naszą tożsamość. Phishing czy wykorzystywanie luk w nieaktualnym oprogramowaniu– to tylko kilka z nich. Dowiedz się, jak skutecznie chronić dane osobowe przed przestępcami. Poniżej publikujemy 5 najważniejszych zasad bezpieczeństwa.

  1. Uważaj na phishing
    Phishing to metoda oszustwa, w której cyberprzestępcy podszywają się pod zaufane instytucje lub osoby, aby wyłudzić twoje dane osobowe, takie jak hasła, numery kart kredytowych, czy informacje o koncie bankowym. Dzieje się to najczęściej poprzez fałszywe e-maile, SMS-y, strony internetowe lub wiadomości, które wyglądają bardzo wiarygodnie. Możesz na przykład otrzymać e-mail, który wygląda, jakby pochodził od twojego banku, z prośbą o zalogowanie się na swoje konto, klikając w podany link. W rzeczywistości taki link prowadzi do strony kontrolowanej przez oszustów. Gdy wpiszesz tam swoje dane, trafią one w ich ręce.

    Jak się chronić przed phishingiem? 
    Aby uchronić się przed phishingiem, zastosuj się do trzech poniższych zasad:
    • Nigdy nie klikaj w podejrzane linki w e-mailach, SMS-ach, czy innych wiadomościach wysyłanych na przykład przez media społecznościowe.
    • Zawsze sprawdzaj adres nadawcy wiadomości. Oszuści często używają adresów e-mail lub numerów telefonów, które na pierwszy rzut oka wyglądają wiarygodnie, ale tak naprawdę różnią się nieznacznie od oryginalnych wiadomości. Mogą to być literówki lub dodatkowe znaki. Duże firmy i instytucje nigdy nie wysyłają ważnych komunikatów z darmowych domen, takich jak @gmail.com czy @outlook.com.
    • Nie podawaj swoich loginów ani haseł. Żadna instytucja (czy to bank, urząd, czy firma kurierska) nigdy nie prosi o przekazanie takich informacji poprzez wiadomości, np. SMS, czy podczas rozmowy telefonicznej. Jeśli ktoś żąda podania takich danych, prawdopodobnie masz do czynienia z próbą oszustwa.
       
  2. Stosuj silne hasła i uwierzytelnianie dwuetapowe
    Silne hasła to podstawa ochrony danych. Najlepiej, aby były długie, zawierały małe i wielkie litery, cyfry oraz znaki specjalne.

    Jak się chronić?
    • Używaj unikalnego hasła do każdego konta, szczególnie do kont bankowych. Dzięki temu, jeśli jedno z haseł zostanie przejęte, pozostałe konta będą nadal bezpieczne.
    • Korzystaj z menedżera haseł, aby bezpiecznie je przechowywać. Aplikacje do zarządzania hasłami pomogą Ci generować i przechowywać silne hasła, co ułatwi ich bezpieczne używanie. Nie stosuj również haseł oczywistych, takich jak twój rok urodzenia, imię twojego dziecka, czy haseł będących ciągiem znaków wynikającym z układu klawiatury typu QWERTY.
    • Włącz uwierzytelnianie dwuetapowe (2FA). Dodatkowa warstwa bezpieczeństwa, np. kod SMS lub aplikacja do weryfikacji, ochroni twoje konto nawet w przypadku kradzieży hasła.
       
  3. Uważaj, co udostępniasz w sieci
    Często sami udostępniamy zbyt wiele informacji na portalach społecznościowych, co może zostać wykorzystane przez oszustów. Do takich praktyk możemy zaliczyć, m.in. publikowanie świadectw szkolnych naszych dzieci, czy dokumentów, zawierających PESEL, czy dane adresowe.

    Jak się przed tym chronić?
    • Ograniczaj ilość danych, które publikujesz publicznie. Unikaj udostępniania szczegółów, które mogą być wykorzystane do stworzenia twojego profilu, takich jak data urodzenia, czy miejsce pracy.
    • Sprawdzaj ustawienia prywatności na swoich profilach. Regularnie aktualizuj ustawienia, aby tylko wybrane osoby miały dostęp do twoich danych.
    • Nie udostępniaj informacji o swojej lokalizacji w czasie rzeczywistym. Publikowanie bieżącej lokalizacji może ujawniać twoje codzienne nawyki i miejsca, które odwiedzasz, co może być zagrożeniem dla twojej prywatności. Podobnie jest z publikowaniem informacji o wyjazdach na wakacje. Złodzieje mogą to wykorzystać, by uwiarygodnić wysyłane przez siebie informacje w wiadomościach.
       
  4. Aktualizuj oprogramowanie i korzystaj z antywirusa
    Nieaktualne oprogramowanie to otwarta furtka dla cyberprzestępców. Regularne aktualizacje zwiększają twoje bezpieczeństwo.

    Jak się chronić przed włamaniem do urządzeń elektronicznych?
    • Regularnie aktualizuj system operacyjny i aplikacje.
    • Korzystaj z legalnego i zaufanego oprogramowania. Zmniejsza to ryzyko zainfekowania twojego urządzenia złośliwym kodem.
    • Zainstaluj i aktualizuj program antywirusowy oraz zaporę sieciową (firewall). Programy antywirusowe mogą blokować zagrożenia w czasie rzeczywistym, a zapora sieciowa pomaga chronić połączenia sieciowe przed nieautoryzowanym dostępem.
       
  5. Uważaj na publiczne Wi-Fi
    Korzystanie z niezabezpieczonych sieci Wi-Fi (np. w kawiarniach, czy hotelach) może umożliwić cyberprzestępcom przechwycenie twoich danych osobowych.

    Jak się przed tym chronić?
    • Unikaj logowania się do bankowości internetowej, czy poczty, przez publiczne Wi-Fi.
    • Korzystaj z VPN (wirtualnej sieci prywatnej) do szyfrowania połączenia.
    • Jeśli musisz użyć publicznej sieci, nie wpisuj wrażliwych danych.

Ochrona danych osobowych to kluczowy element bezpieczeństwa w Internecie. Uważność i stosowanie się do powyższych zasad znacząco zmniejsza ryzyko kradzieży informacji wrażliwych.